سیری در معراج نامه ها و سفرنامه های شهودی

نویسندگان

قدمعلی سرامی

دانشیار زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد زنجان سلمان ساعدی

مربّی دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد سنندج

چکیده

جُستار حاضر پیرامون مسأله ی معراج است که با هدف بررسی تحلیلی و تطبیقی معراج نامه های موجود در ادبیّات فارسی و ترجمه ها انجام شده است. انگیزه، تاریخ، کیفیّت، نوع و تحلیل علمی و عقلانی این پدیده توسط صاحب نظران، نیز بازتاب معراج در متون ادبی و عرفانی، سفر روحانی چند شخصیّت مسلمان و غیر مسلمان، نظیر بایزید بسطامی، زرتشت، بودا، دانته و میلتون مورد بحث این مقاله است. همچنین موارد زیر مورد بررسی قرار می گیرد: ویژگی های قهرمانان این پدیده (از لحاظ مرتبه ی فکری و روحی)، همراهان آنان در مراحل سفر، زمان وقوع، مکان ها و شخصیّت­هایی که می بینند، پاداش و کیفر و دلایل دنیایی و معنوی آن، علّت عقلانی عادلانه بودن پاداش­ها و عذاب­ها، مقصد نهایی مسافران این سفر معنوی است. نتایج به دست آمده از بحث، به ترتیب اهمّیّت در پایان یادآوری شده است. موضوع معراج و معراج نامه ها در تاریخ بشر –که درک و خلق آن تاکنون نیز ادامه دارد- یک نوع ادبی فرعی و تلفیقی بوده و از دیدگاه نوع شناسی ادبی، به گونه ای مستقل، مورد نقد و بررسی قرار نگرفته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سیری در معراج‌نامه‌ها و سفرنامه‌های شهودی

جُستار حاضر پیرامون مسأله‌ی معراج است که با هدف بررسی تحلیلی و تطبیقی معراج‌نامه‌های موجود در ادبیّات فارسی و ترجمه‌ها انجام شده است. انگیزه، تاریخ، کیفیّت، نوع و تحلیل علمی و عقلانی این پدیده توسط صاحب‌نظران، نیز بازتاب معراج در متون ادبی و عرفانی، سفر روحانی چند شخصیّت مسلمان و غیر مسلمان، نظیر بایزید بسطامی، زرتشت، بودا، دانته و میلتون مورد بحث این مقاله است. همچنین موارد زیر مورد بررسی قرار می‌...

متن کامل

روایت شرقی معراج نامه میرحیدر

تاریخ نگارگری ایران دربردارنده مکتب‌های مختلفی است که در تمامی‌شان کم‌وبیش می‌توان تأثیرات و اقتباس‌هایی فنی و سبکی را از هنر فرهنگ‌های مختلف شرق و غرب مشاهده کرد. ازجمله این مکاتب، «مکتب هرات» در دوره تیموریان است. از ویژگی‌های برجسته‌ این مکتب نفوذ مشخص هنر خاور عنوان شده و عمده آثار برجای‌مانده مکتب هرات حاصل کارگاه هرات است که به امر شاهرخ پسر امیر تیمور برپا شده بود. معراج‌نامه میرحیدر با ...

متن کامل

سیری در سفرنامه های سنایی و عطّار (مطالعه ای تطبیقی میان سیرالعباد إلی المعاد سنایی و مصیبت نامه ی عطّار)

سیرالعباد سناییِ غزنوی و مصیبت نامه ی عطّار نیشابوری از مهم ترین سفرنامه های روحانی است. این دو اثر اشتراکات و اختلافاتی با یکدیگر دارند. اختلافاتِ آن دو از طرفی ناشی از جنبه های سه گانه ی زندگی و اندیشه ی سنایی و تأثیرپذیریِ او از شعرِ غیرعرفانی است. در حقیقت سنایی، شاعرِ شعرِ تحقیق است و سیرالعباد او نیز صبغه ای کاملاً عرفانی ندارد. از طرف دیگر سنایی، آغازگرِ راه است، بنابراین پر واضح است که گذشتِ زمان...

متن کامل

سیری در سفرنامه های منثور حج از صفویه تا معاصر

سنّت سفرنامه نویسی از دیرباز به ویژه در دو قرون اخیر، توسعه و رواج قابل توجّهی یافته است و در میان سفرنامه ها و انواع آن، سفرنامه های مربوط به حج، از جاذبه و اهمیّت ویژه ای برخورداراند. از عهد صفوی سفرنامه ی منثوری به عنوان یک اثر مستقل یافت نگردید. هر چه هست یا اثری به زیور شعر آراسته- سفرنامه منظوم- و یا چند سطری از خاطرات سفر و مشکلات راه حج است که مابین یک اثر مولّف - که عمداً از علما ومفاخر ...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصل نامه تحقیقات تعلیمی و غنایی زبان و ادب فارسی

جلد ۲، شماره ۳، صفحات ۷۹-۱۰۹

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023